Premature campaigning di election offense

Usa ka politiko namatay. Giproseso dayon kon malangit ba siya o maimpyerno. Si San Pedro miingon nga hatagan siya og kahigayunan nga makapili kon asa ang iyang gusto. Ug aron di siya magmahay sa iyang desisyon, paobserbahon una siya sa langit ug impyerno.

Didto sa langit, gisugat siya sa mga anghel nga nanag-awit sa mga husana. Nindot ug hapsay ang palibot ug nanag-ampo ang mga tawo didto. Apan mas alegre didto sa impyerno. Gisugat siya ni Satanas nga nag amerikana. Gidala siya ngadto sa clubhouse sa usa ka golf course. Gikahimamat niya ang iyang mga higala nga nagkumbira ug nagtagay.

Pagkaugma, nakahukom siya nga adto siya sa impyerno kay alegre kaayo. Apan sa iyang pagbalik, nigawas ang tag-as nga sungay ni Satanas. Ang clubhouse nahimong barong-barong ug ang iyang mga higala nagsul-ob na lang og busluton nga sinina ug nag-ukay sa dagkong laundok sa basura.

Gipangutana niya si Satanas kon nganong nausab ang dagway sa kanhi nindot kaayo nga impyerno. Matod ni Satanas, “Kagahapon, nangampanya pa mi. Karon, nibotar na man ka namo.”

Sa eleksyon sa 2025, ang mga kandidato sa nasyonal nga posisyon sama sa mga senador ug mga party-list adunay 90 ka adlaw nga campaign period gikan sa Pebrero 11 ngadto sa Mayo 10. Samtang ang mga kandidato sa lokal nga posisyon adunay 45 ka adlaw nga campaign period gikan sa Marso 28 ngadto sa Mayo 10.

Ang voting period sa mga Pilipino nga tua magpuyo sa gawas sa nasod magsugod sa Abril 13 hangtod sa Mayo 12. Samtang ang local absentee voting magsugod sa Abril 28 hangtod sa 30.

Ang Commission on Elections (Comelec) mitakda sa pagpasaka sa mga certificates of candidacy (COCs) gikan sa Oktubre 1 ngadto sa 8. Apan ang mga nikandidato, bisan wa pa ka-file sa ilang COC, nangampanya na. Gitawag nila kini nga meet and greet diin makiglamano lang sa mga botante. Ang pangutana, usa ba ka election offense ang premature campaigning? Sa pagkakaron, ang premature campaigning dili usa ka election offense dinhi sa Pilipinas. Kay matod sa Comelec, way balaod nga nagsilot niini.

Nunot kini sa kaso nga Rosalinda A. Penera v. Commission on Elections and Edgar T. Andanar (G.R. No. 181613, 25 November 2009). Sa maong kaso, ang Korte Suprema mideklarar nga “a candidate is only liable for election offenses only upon the start of the election period.”

Si Penera mipasaka og petisyon sa Korte Suprema tungod sa unang desisyon niini nga nagdason sa desisyon sa Comelec nga nagdiskwalipikar kang Penera sa pagdagan sa pagka mayor sa Sta. Monica, Surigao del Norte tungod sa premature campaigning.

Ang Labawng Hukmanan, pinaagi Associate Justice An­to­nio Carpio, mikutlo sa ikaduhang sentence, sa ikatulong paragraph sa Section 15 sa Republic Act No. (RA) 8436, nga giamendar sa Section 13 sa RA 9369, nga nagkanayon nga “any person who files his certificate of candidacy within (the period for filing) shall only be considered as a candidate at the start of the campaign period for which he filed his certificate of candidacy.”

Sa pagpasaka sa iyang COC, si Penera giila nga usa ka kandidato alang sa tumong sa pag-imprinta sa mga balota. Di pa siya ilhon nga kandidato hangtod nga magsugod ang campaign period. Sa ato pa ang tanang kalihokang politikanhon ni Penera sa wa pa ang campaign period gipanalipdan ubos sa katungod sa freedom of expression. Kay way balaod nga nagsilot gumikan nga legal ang pangampanya sa wa pa ang campaign period. edbarrita@gmail.com