Ben Madilynn
GITAHO sa City Health Office (CHO) nga pinaagi sa pagpalig-on sa paningkamot sa pagpakatag sa impormasyon, ang ihap sa teenage pregnancy sa Davao City niubos ngadto sa 9.94 porsiyento sa 2023.
Gisulti ni Jerrielyn Lewis, pangulo sa CHO City Population Division, atol sa ISpeak Media Forum, Huwebes sa buntag, Oktubre 3, 2024, sa City Mayor’s Office, ang ihap sa teenage pregnancies sa Davao City nikibra ngadto sa 9.94 porsiyento, o 2,969 adolescents, sa 2023, itandi sa 10.73 porsiyento, o 3,252, sa 2022, ug 10.78 porsiyento, o 2,925, sa 2021.
“There is a slight downward trend that we experience and this is recorded and this is based on the data that the CHO submits going to the DOH,” butyag niya.
Gitaho sab sa CHO nga ang pinakabata nga kaso sa teenage pregnancy naa sa 11-anyos, kung diin kasagaran sa mga kaso naa sa nag-edad og 15 hangtud 19-anyos. Sa 18 ka distrito, ang Talomo North maoy nag-una, gisundan sa Geographically Isolated and Disadvantaged Areas (GIDAs) sa Paquibato ug Marilog District. Gi-esplikar ni Lewis nga ang Talomo North dunay pinakataas nga mga kaso tungod kay kini maoy usa sa “densely populated” nga distrito.
Dugang pa ni Lewis nga sa regional level, ang Davao City maoy nag-una sa mga kasiyudaran, probinsiya, ug munisipyo alang sa taas nga ihap sa teenage pregnancies niadtong 2017; apan sa bag-ohay nga katuigan, natagak kini sa ikaupat o ikalima nga luna tungod sa pagminos sa ihap sa mga kaso.
Gitampo sa CHO ang pag-ubos sa mga kaso ngadto sa gipahugtan nga kampanya sa “Information, Education, and Communication (IEC)” sa teenage pregnancy sa mga tulunghaan, pagseguro nga mga klase di maguba. Gikanayon sa buhatan nga ilang gipahimuslan ang “health subject” sa mga estudyante aron sa pagtudlo kanila bahin sa kapeligro sa teenage pregnancy.
Gipadayag ni Lewis nga buot nila nga mga babaye momabdos lang kung andam na sila pisikal, emosyonal ug pinansiyal, ilabi na nga ang teenage pregnancy gikonsidera nga high-risk. Sumala niya nga tungod sa mga propesyonal nga gikan sa CHO nilusad niining mga lektyur, mga tinun-an mibati og di kaayo mauwaw bahin sa pagpangutana ug pagpaambit sa ilang kasinatian bahin sa teenage pregnancy, itandi kung makig-istorya sila sa ilang mga magtutudlo.
Dugang pa sa IEC campaigns nga nagpunting sa mga kabatan-onan, ang buhatan nilusad og mga sesyon alang sa mga ginikanan, nag-ila nga dako sila nga paktor nga makatampo sa sayong pagmabdos, ilabi na ang paghatag og “generational gap”. Dunay ubang mga tulunghaan nga dunay IEC campaigns naglakip sa Mintal Comprehensive National High School, Davao City National High School, ug F. Bangoy National High School, ug daghang pang uban.
Laing paktor nga gisusi sa buhatan mao ang “domestic hostile environment”; kung ang bata wala sa “supportive home environment”, mangita sila og apeksiyon gikan sa kauban, nga mahimong moresulta ngadto sa teenage pregnancy.
Naghanyag sab ang buhatan og “counseling and referrals” alang sa mental health nga mga isyu, kay mga hagit giatubang sa mga kabataan bahin sa teenage pregnancy ug mental health duol lang og kalambigitan. (RGP)
